Γράφει, η Δανάη Ρετέλα

Οι στιγμές της ανίας βοηθούν το παιδί να αναπτύξει τη φαντασία του, να δημιουργήσει κόσμους στο μυαλό του που ενδεχομένως να γίνουν και πραγματικότητα.

“Μαμά, βαριέμαι!” πόσες φορές έχεις ακούσει αυτή τη φράση; Ακόμη και μέσα στην ίδια μέρα είναι πιθανό να ήχει στα αυτιά σου πολλές φορές και αμέσως ίσως νιώθεις περίεργα.. “γιατί νιώθει έτσι;”, “τι συμβαίνει;”, “είναι στην καλύτερη ηλικία του δε θα έπρεπε να βαριέται…” και όλες αυτές οι σκέψεις που γεμίζουν μυαλό και σώμα με ανησυχία, φόβο και άγχος..

Η άλλη περίπτωση είναι να του δώσεις έτοιμη λύση: “διάβασε ένα βιβλίο”, “έλα να ζωγραφίσουμε”, “θες να πάμε βόλτα;”

Και στις δύο περιπτώσεις δεν έχεις ουσιαστικά ακούσει το παιδί σου.

Σου μετέφερε την πληροφορία του πώς νιώθει εκείνη τη στιγμή, δε σου είπε ότι αισθάνεται χάλια, δε σου ζήτησε βοήθεια!

Αυτά είναι τα δεδομένα και τώρα το ζητούμενο: “γιατί είναι κακή η βαρεμάρα;”, “γιατί νιώθουμε την ανάγκη να την διώξουμε, να την περιορίσουμε, να κάνουμε σαν να μην υπάρχει;”

Καταρχάς η ανία είναι μία κατάσταση που μπορεί να διαφυλάξει το παιδί από ψυχική κατάρρευση, συναισθηματική υπερφόρτωση ή σωματική καταπόνηση.

Αυτό γιατί το μεταφέρει σε μία ουδέτερη ζώνη στην οποία καλείται να βρει το κέντρο του, να συνομιλήσει με τον εαυτό του, να κάτσει σε ένα μέρος χωρίς φαινομενικά να κάνει τίποτα ή τουλάχιστον κάτι που να απαιτεί προσπάθεια.

Επίσης κατά την ώρα που το παιδί βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση μπορεί να κατακτήσει ή και να καλλιεργήσει πολλές δεξιότητες.

1. Εναρμόνιση με τον εαυτό, ενσυνειδητότητα, ηρεμία.

Είναι η ώρα που δεν έχει τίποτα να κάνει, δεν του έχει δοθεί κάποια οδηγία.

Είναι η ώρα που μπορεί να πάρει τον χρόνο του, να χαλαρώσει, να ξεκουραστεί.

Ξέρουμε πως οι φρενήρεις ρυθμοί της καθημερινότητας, οι δραστηριότητες των παιδιών, οι δικές μας απαιτήσεις και δυσκολίες δε βοηθούν, όχι μόνο στην υγιή ανάπτυξη ενός παιδιού, αλλά και στο να μπορέσει το παιδί να δει ποιο πραγματικά είναι, να μπορέσει να χτίσει μία ταυτότητα, να δει τα ταλέντα, τις κλίσεις και τις αδυναμίες του.

Επομένως αυτό το σταμάτημα είναι αναγκαίο και ζωτικής σημασίας.

2. Ανάπτυξη της ελεύθερης βούλησης

Το παιδί μαθαίνει πώς να επιλέξει ελεύθερα να κάνει ή να μην κάνει κάτι, πώς να ακούσει την εσωτερική του φωνή, να ακούσει το σώμα του και τη σκέψη του που μέσα στη βιάση της καθημερινότητας δεν μπορεί να το κάνει.

Έτσι γίνεται πιο αυτόνομο και ανεξάρτητο.

3. Καλλιέργεια της φαντασίας

Το παιδί ιδιαίτερα του δεύτερου αναπτυξιακού σταδίου (6 με 12 χρονών) είναι στο στάδιο όπου η φαντασία του αναπτύσσεται με τρομακτικά γρήγορους ρυθμούς.

Αυτά που ακούει, βλέπει, νιώθει, τα βιώνει σε μεγαλύτερη ένταση και πολλές φορές δεν μπορεί να αντέξει αυτό το πολυεπίπεδο χτίσιμο της σκέψης και της φαντασίας.

Επομένως, οι στιγμές της ανίας βοηθούν το παιδί να αναπτύξει τη φαντασία του, να δημιουργήσει κόσμους στο μυαλό του που ενδεχομένως να γίνουν και πραγματικότητα.

4. Ενίσχυση της δημιουργικότητας

Το παιδί σε αυτές τις στιγμές θα αναγκαστεί να βρει τρόπους να αντιπαλέψει τη βαρεμάρα (αν αυτό είναι που επιζητά), άρα θα ενεργοποιηθεί το εσωτερικό του κίνητρο που θα το κάνει να κινητοποιηθεί.

Αν δεν έχει και κάποιον εξωτερικό παράγοντα (ενήλικα, φίλο) να του δώσει λύσεις ή προτάσεις, τότε θα στραφεί προς τον εαυτό του και η δημιουργικότητά του θα εκτιναχθεί.

Αναφέροντας όλα τα παραπάνω γίνεται πιο κατανοητό το πόσο απαραίτητο για το παιδί, αλλά και για τον ενήλικα, είναι να νιώθει βαρεμάρα.

Όπως όμως σε όλα τα συναισθήματα και τις καταστάσεις χρειάζεται να δίνουμε προσοχή, να είμαστε παρατηρητές και προσεκτικοί αν η κατάσταση δείχνει να ξεφεύγει από το πλαίσιο και το μέτρο, αν ένα παιδί είναι συχνά βαριεστημένο, αν δεν έχει κίνητρο και ειδικά αν αυτό συνδυάζεται με αναπτυξιακές ή ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες ή αν αντίθετα είναι μονίμως σε υπερδιέγερση και σε απασχόληση, χωρίς να έχει στιγμές χαλάρωσης και πλήξης.

Συνοπτικά ο ρόλος μας είναι να προσφέρουμε ποικιλία ερεθίσματα στο παιδί (διαφορετικοί τόποι, άνθρωποι, συμπεριφορές, τέχνη, αθλήματα, παιδεία…) όσο και να παρατηρούμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες του παιδιού (να ασχοληθεί με κάποιο άθλημα/τέχνη, να αποκτήσει περισσότερη ελευθερία, να αναλάβει πιο πολλές ευθύνες, να ενισχύσει ένα ταλέντο του…) Παράλληλα να αποφεύγουμε να δίνουμε έτοιμες λύσεις θεωρώντας τη βαρεμάρα κάτι αρνητικό ή να αποδίδουμε ταμπέλες στο παιδί που δεν το βοηθούν (π.χ. τεμπέλικο, αδιάφορο…)

Αλήθεια εσύ πώς αντιμετωπίζεις τη βαρεμάρα ακόμα και στον ίδιο στον εαυτό;

Είναι κάτι που σε τρομάζει;

Είναι κάτι που απολαμβάνεις;

Είναι κάτι που αφήνεις να συμβεί, γιατί πολύ απλά είναι και αυτό μία συναισθηματική κατάσταση όπως οι υπόλοιπες;

Περιμένω τη γνώμη σου!